Hoewel er veel berichten in de media zijn over warmtenetten die zijn stopgezet (door energiebedrijven), blijft dit kabinet inzetten op warmetenetten en meer aansluitingen hierop. Ook de provincie Zuid-Holland neemt dit standpunt in.
Brief oktober 2024 Minister Sophie Hermans over warmtenetten
Minister Sophie Hermans stuurde op 7 oktober 2024 een brief naar de Tweede Kamer over de warmtenetten. Belangrijke conclusie: dit kabinet wil de aanleg van warmtenetten blijven bevorderen. Om Nederland aardgasvrij te maken zullen aldus de minister, naast warmtepompen en duurzaam gas, ook warmtenetten een een belangrijke rol spelen.
De minister: “1. warmtenetten zijn maatschappelijk gezien de goedkoopste optie voor bepaalde wijken (bijvoorbeeld waar woningen dicht op elkaar zijn gebouwd, en die beperkt geïsoleerd kunnen worden), 2. ze spelen een belangrijke rol in het energiesysteem om bepaalde duurzame bronnen te ontsluiten die anders onbenut blijven (denk aan geothermie, aquathermie en restwarmte) en 3. ze beperken voor de betreffende wijken de benodigde verzwaring van het elektriciteitsnet.”
Kort samengevat wil de minister met bestaande subsidies en met nieuwe wet- en regelgeving de kostprijs van warmtenetten drukken. Ook wil ze meer bescherming bieden aan consumenten met tariefregulering. De minister ziet warmtenetten als middel voor een betaalbare energietransitie.
Verder staat in de brief dat er meer wettelijke mogelijkheden komen voor gemeenten om warmtenetten (met een publiek meerderheidsbelang) mogelijk te maken.
In november 2024 publiceerde de provincie Zuid-Holland het volgende bericht: “deals nodig voor ontwikkeling warmtenetten”
Als het niet lukt om warmtenetten uit te rollen in Zuid-Holland, worden de klimaatdoelen niet gehaald en gaat de energietransitie veel duurder uitpakken. Gemeenten in Zuid-Holland moeten daarom samenwerken in clusters om warmtebronnen beter te gebruiken en vraag goed te bundelen. Dit voorkomt dat gemeenten apart van elkaar warmte gaan ontwikkelen, wat inefficiënt en duur is. Dit blijkt uit het advies ‘Vlottrekken warmte in Zuid-Holland’ dat kwartiermaker Tjerk Wagenaar op 5 november aanbood. Wagenaar onderzocht welke stappen gezet moeten worden om de warmtetransitie in Zuid-Holland voor elkaar te krijgen.
De provincie:
“Economische schade voorkomen
Door nu grootschalige warmtenetten aan te leggen in Zuid-Holland, kun je in de toekomst miljarden euro’s besparen, omdat het elektriciteitsnet minder verzwaard hoeft te worden. Immers, als veel mensen hun huizen met warm water gaan verwarmen, hoeven mensen bijvoorbeeld geen elektrische warmtepomp aan te schaffen. Ook wordt economische schade voorkomen; er is straks meer ruimte op het elektriciteitsnet voor bedrijven die willen groeien of verduurzamen. Stilstand dreigt echter: de nieuwe Wet collectieve warmte (Wcw) laat lang op zich wachten. Huidige energiebedrijven maken een terugtrekkende beweging omdat perspectief ontbreekt om te investeren.
Betaalbaarheid cruciaal
Om de overstap van gas naar warmte te maken, is het cruciaal dat verwarmen met warm water het voordelige alternatief is. Wagenaar adviseert daarom om in de Wcw op te nemen dat warmte voor inwoners niet alleen voordeliger moet zijn dan een gasgestookte cv-ketel, maar ook voordeliger dan een warmtepomp. Ook moet het voor bedrijven interessanter worden om lange termijn investeringen te doen in warmtenetten.
Ideale omstandigheden
De provincie Zuid-Holland heeft ideale omstandigheden om aardgas te vervangen door duurzame warmte. Er zijn veel geothermiebronnen in de ondergrond en de Rotterdamse haven biedt veel kansen voor restwarmte uit de industrie. Daarnaast zijn er veel potentiële afnemers van warmte: huishoudens, bedrijven en de glastuinbouw. Het advies stelt dat er 6 regionale clusters moeten komen om gezamenlijk warmtenetten van de grond te krijgen. Dit zijn de clusters Drechtsteden, Haaglanden, Holland Rijnland, Oostland, Rotterdam en Westland. Om tot concrete resultaten te komen, moeten gemeenten, provincie, en het Rijk clusterdeals sluiten.”
Het bericht op de website van de Provincie kunt u hier nalezen.