Er zijn verschillende factoren en omstandigheden dat de energie- en warmtetransitie achterblijft bij de verwachtingen en doelstellingen. Het rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving was duidelijk: vrijwel alle proeftuinen ‘wijken aardgasvrij maken’ in Nederland hebben te maken gehad met veel tegenslagen. Dat had verschillende oorzaken. Slechts weinige projecten zijn wel meer dan gemiddeld een succes geworden, zoals in TerHeijden. Waarom? Bewoners hadden daar het voortouw.
Wij zien mede daarom de volgende risicofactoren. Het is zaak dat wij als bewonerscollectief hierop alert blijven.
- Project veel te groot, veel te complex.
- Onvoldoende financiële middelen van het Rijk voor alle onderzoeken en plannen.
- Geen eenduidig antwoord op zoektocht naar alternatieve oplossingen voor aardgas.
- Tijdgebrek bij de wijkbewoners / vrijwilligers die meedenken en meedoen.
- Een te ambitieuze overheid / gemeente (zie rapport PBL).
- Onvoldoende richting door de politiek.
- Draagvlak bij burgers over de energietransitie en het aardgasvrij maken neemt niet toe.
- De kosten en de financiering zijn voor veel bewoners en bedrijven een te groot struikelblok.
- Het thema blijkt voor veel bewoners te onoverzichtelijk, te complex, er is te veel informatie.
- Verschillende adviezen over hoe je moet verduurzamen, wie heeft gelijk?
- De zoektocht naar betrouwbare en deskundige adviseurs en installateurs blijkt lastig.
- Project te zwaar voor een bewonersorganisatie bestaande uit vrijwilligers.
- De grote spelers, het grote geld gaat bepalen wat er gebeurt.
- Het blijkt niet mogelijk om wijkbewoners op enig moment duidelijkheid te geven of en zo ja wanneer er voor hun wijk of buurt een collectief warmtenet kan komen.
- Projectleider van de gemeente voor de warmtetransitie in Plaswijck 2804 concentreert zich alleen of voornamelijk op de gebouwde omgeving van Plaswijck Kern voor de woningcorporatie en het winkelcentrum.
- De gemeenteraad heeft bij het aannemen van de TVW tevens moties aangenomen dat ‘woonlastenneutraliteit’ en ‘bestrijding van energiearmoede’ belangrijk zijn. Dit zijn geen risicofactoren, maar wel randvoorwaarden die bepalend zijn voor verdere vooruitgang.
- Verder speelt de nieuwe Warmtenet. Onbekend is welke consequenties dit heeft. Dat geldt onder andere voor het ‘lokaal eigendom’ van nieuwe duurzame energiebronnen en warmtenetten.